175

19ص.

فيزيك جديد اولين بار در قرن 13 ق ) 19 م( به ايران وارد شد. كتاب جرالثقيل و علم حكمت طبيعي از آگوست كريشيش اولين كتاب درسي فيزيك در ايران بود. اين كتاب ترجمهاي از تدريسهاي شفاهي كريشيش در مدرسۀ دارالفنون است كه توسط دستيار ايراني وي ميرزا زكي مازندراني در سال 1274 ق گردآوري شد . پس از اين قبيل ترجمهها تحصيل كردگان ايراني در غرب پس از بازگشت به ايران مشغول به تدريس در دارالفنون شدند و كتابهاي درسي فيزيك جديدي تأليف كردند. كتاب حكمت طبيعي اصول علم فيزيك تأليف عليخان ناظم العلوم ) 1293 ق( نمونهاي از اين دست است. علي رغم اينكه كتابهاي درسي فيزيك در آن دوره داراي اشتباهات اندكي هم بود، نقطۀ عطفي براي تغيير آموزش علوم قديم به علوم جديد در قرن 19 ميلادي در ايران بودند. مقايسۀ كتاب كرشيش و ناظمالعلوم نشان دهندۀ دو نوع كتاب درسي در ايران است كه به دو جنبه از آموزش فيزيك در ايران ميپرداختند. اولي يك كتاب درسي بود كه روابط رياضي كاربردي در فيزيك و روش حل مسائل را آموزش ميداد، ولي دومي به آموزش عميق مفاهيم فيزيكي از طريق ذكر مثالهايي از كاربرد در صنعت و تاريخ فيزيك به زبان ساده توجه داشت. ناظم العلوم از چهار منبع فرانسوي استفاده كرده است كه بخشهايي از متن فارسي او با بخشهايي از آن منابع فرانسوي مقايسه ميشود.

تاريخ علم

1396

15

1

1-19

بهار و تابستان