206

29ص.

در گاهشماري زرتشتي، كه گاهشمارياي به شيوۀ خورشيدي است، روزهاي ماه به نام اهورامزدا و ايزدان نامزده شده است. يكي از جستارهايي كه همواره در پيوند با سنجههاي زماني در گاهشماري ايران باستان مطرح است، همانا بودن يا نبودن زمانبندي روزها به كمتر از يك ماه سي روزه است؛ يعني چيزي همانند سنجۀ هفته. در گروهبندي كه براي نام ايزدان بر روي روزهاي ماه در گاهشماري زرتشتي گفته شده، وجود روزها در دو دورۀ هفت تايي و دو دورۀ هشت تايي است. از اين رو، اين گمان پيش ميآيد كه اين دستهبندي، پيوندي با سنجۀ هفته داشته باشد يا بر پايۀ آن شكل گرفته است. ميدانيم شيوۀ زمانبندي روزها به هفته يا كمتر و يا بيشتر از آن، در ميان تمدنهاي باستاني بوده است. اكنون اين پرسش پيش ميآيد كه اين گروهبنديِ نام ايزدان، چه پيوندي با زمانبندي روزهاي ماه دارد و اگر پيوندي ميان آنها برقرار است، چه باوري سبب پديد آمدن چنين گروهبندي ايزدان شده است.

تاريخ علم

1398

17

1

157-185

بهار و تابستان