941

آمارگيري هزينه و درآمد خانوار يكي از مهم ترين آمارگيري هاي مركز آمار ايران است كه پارامترهاي اصلي آن همبسته فضايي هستند. وقتي همبستگي فضايي ميان واحدهاي جامعه وجود دارد، انتخاب نمونه هاي مستقل به روش كلاسيك به دليل برقرار نبودن شرط استقلال واحدهاي جامعه با چالش هاي بسياري مواجه است. استفاده از نمونه گيري فضايي راه حلي براي مواجه با اين مشكل است. به كارگيري نمونه گيري فضايي به دليل دسترسي نداشتن به چارچوب مناسب، در آمار رسمي كمتر موردتوجه واقع شده است. در اين مقاله يك روش طرح مبناي مدل يار براي طبقه بندي بهينه فضايي جامعه هدف مرور مي شود. در حال حاضر اطلاعات مكاني واحدهاي جامعه در چارچوب نمونه گيري آمارگيري هزينه و درآمد وجود ندارد، اما دسترسي به اطلاعات مكاني برخي از واحدهاي نمونه توسط مركز آمار ايران براي اين مطالعه محقق شده است. توليد داده هاي مكاني يكي از مؤلفه هاي اصلي در مدرن سازي نظام آماري است و موردتوجه مركز آمار ايران قرار دارد. بنابراين در اين مقاله با شبيه سازي چارچوب فضايي نمونه گيري بر اساس الگوي داده هاي هزينه و درآمد، كاربست طبقه بندي بهينه فضايي بر اساس فاصله تعميم يافته با استفاده از خطاي پيشگويي انجام مي شود. نتايج نشان دهنده افزايش كارايي روش نمونه گيري با اين طبقه بندي در مقايسه با نمونه گيري تصادفي ساده در سطح نواحي جغرافيايي است. همچنين نتايج شبيه سازي با مشبكه هايي با اندازه هاي مختلف و ميزان همبستگي متفاوت حاكي از كارايي اين روش در مقايسه با روش فعلي آمارگيري هزينه و درآمد است.

انديشه آماري

انجمن آمار ايران

1400

26

52

43-52

پاييز و زمستان