طراحي الگو اخلاقي حرفه اي معلمان ابتدايي شهرستان يزد(آموزش و بهسازي منابع انساني 59)

چكيده :

رعايت اصول اخلاق حرفهاي از سوي معلمان يكي از مسائل مهم و حياتي در حوزه آموزش و تربيت كودكان بخصوص در دوره تحصيلي ابتدايي است. در اين راستا، هدف پژوهش حاضر، طراحي الگوي"اخلاق حرفهاي" معلمان ابتدايي شهرستان يزد، تعيين شد. رويكرد پژوهش، كيفي و روش پژوهش، «نظريه مبنايي» انتخاب گرديد؛ و از ميان رويكردهاي موجود، رويكرد نظام‌مند استراوس و كوربين برگزيده‌ شد.گروه هدف شامل معلمان مدارس ابتدايي شهر يزد و صاحبنظران در حوزه آموزش و پرورش بودند، كه بخشي از ذينفعان موضوع اخلاق حرفه-اي معلمان در دوره ابتدايي محسوب مي‌شوند. انتخاب مشاركت‌كنندگان با استفاده از روش «نمونه‌گيري نظري» انجام شد. ابزار پژوهش «مصاحبه عميق نيمه ساختاريافته» بود. مصاحبهها تا تعداد 11 مورد انجام شد و اشباع نظري حاصل گرديد. روش تحليل داده‌ها به شكل «كدگذاري»و «مقوله بندي» انجام شد و داده‌ها در سه سطح كدگذاري باز، محوري و انتخابي تحليل شدند. براي تعيين اعتبار دادهها، ازروش «سه سوسازي» استفاده گرديد. در اين راستا، از بررسي و تطبيق نظر برخي پژوهشگران كيفي نظير استاد راهنماي پژوهش حاضر، همچنين مشاركت‌كنندگان در پژوهش استفاده شد. درنهايت، 21 مقوله نهايي در ذيل ابعاد شش گانه نظريه مبنايي حاصل شد. يافتهها نشان داد پديده محوري اين پژوهش، حرفهمندي است. همچنين مهمترين شرايط علّي شامل فرهنگ و تربيت خانوادگي، الگوگيري معلمان، جايگاه و اهميت اخلاق در نظام آموزشي، جايگاه شغل معلمي و آموزشهاي اخلاقي بود. به علاوه، قوانين و مقررات، حقوق و مزايا، جوّ مدرسه، مديريت مدرسه و ساختار نظام آموزشي مهمترين ويژگي-هاي زمينهاي را تشكيل دادند. شرايط مداخلهگر محيطي شامل محيط فرهنگي- اجتماعي، محيط سياسي، محيط اقتصادي ومحيط فناوري شناسايي شدند. راهبردها نيز انگيزش و بازخوردگيري تعيين شد. در نهايت، پيامدها شامل عملكرد و تعيين مسير زندگي دانشآموزان، محبوبيت، موفقيت شغلي و تأثيرات اجتماعي شناسايي گرديدند. نتايج نشان داد يافتههاي كسب شده ميتواند مطابق با ويژگيها و شرايط فرهنگي جامعه ما در قالب يك الگوي جامع از اخلاق حرفهاي معلمان ابتدايي ترسيم شود تا بتوان آن را در ارتقاي سطح آموزش كشور در مقطع دبستان به كار برد. همچنين ميتوان از يافتههاي آن در تدوين نظامنامههاي اخلاقي و حرفهاي استفاده نمود و با تقويت و تربيت معلمان فهميده و بااخلاق گام بزرگي در جهت ارتقاء سطح دانش، ادب، فهم و اخلاقيات در جامعه برداشت.