بررسي نقش واسطه اي نظم بخشي هيجاني در پيش بيني سبك هاي مقابله اي هيجاني والدين بر اساس مولفه هاي سرشت و منش در بين والدين داراي فرزند اتيسم

چكيده :

هدف پژوهش حاضر بررسي نقش واسطه‌اي نظم بخشي هيجاني در پيش بيني سبك‌هاي مقابله‌اي هيجاني والدين بر اساس مولفه‌هاي سرشت و منش در بين والدين داراي فرزند اتيسم. حجم نمونه با توجه به محدود بودن جامعه در دسترس روش نمونه¬گيري تمام شماري انجام گرفت و از بين والدين داراي فرزند اتيسم تعداد 250 نفر از والدين پرسشنامه‌ها را تكميل نمودند. ملاك ورود به پژوهش تحصيلات حداقل ديپلم و داشتن فرزند داراي اختلال اتيسم بر اساس نظر متخصص براي والدين بود. براي سنجش متغيرهاي موردمطالعه از پرسشنامه‌هاي پرسشنامه سرشت و منش (كلونينجر، 1986)؛ مقياس مشكلات در نظم‌بخشي هيجاني گراتز و روئمر (2004) و مقياس شيوه‌هاي برخورد با هيجانات منفي كودكان (CCNES)(فابز و همكاران، 1990) استفاده شد. جهت تحليل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS و همچنين جهت انجام معادلات ساختاري از PLS-SEM استفاده شد. يافته‌ها نشان داد مسير مستقيم منش همكاري به تنظيم هيجاني معني‌دار است (29/0=β، 001/0= p)، منش خود راهبري به تنظيم هيجاني معني‌دار است (31/0=β، 001/0= p). يافته همچنين نشان داد مسير مستقيم سرشت آسيب پرهيزي (22/0-=β، 001/0= p ) و پشتكار (17/0-=β، 003/0= p ) به تنظيم هيجاني در والدين داراي فرزند اتيسم به‌طور منفي معني‌دار است و مسير سرشت پاداش وابسته به تنظيم هيجاني به‌طور مثبت (12/0=β، 039/0= p) معني‌دار است. منش خود فرا روي تبيين‌كننده مستقيم و مثبت سبك‌هاي حمايتي (18/0=β، 004/0= p ) و سبك‌هاي غير حمايتي (27/0=β، 001/0= p ) است. از بين سرشت‌هاي شخصيت، سرشت آسيب پرهيزي به‌طور منفي سبك‌هاي حمايتي CCNE (15/0-=β، 02/0= p) را تبيين نمود. سرشت پاداش وابسته به‌طور منفي سبك‌هاي غير حمايتي CCNE (14/0-=β، 02/0= p ) را تبيين نمود. سرشت پشتكار نيز به‌طور مثبت و مستقيم تبيين‌كننده غير حمايتي CCNE (19/0=β، 003/0= p ) بود. با توجه به يافته‌هاي پژوهش هيچ‌يك از مسيرهاي واسطه‌اي معني‌دار نيست و نمي‌توان گفت ويژگي‌هاي سرشت و منش شخصيت به‌واسطه تنظيم هيجان، تبيين‌كننده سبك‌هاي حمايتي و غير حمايتي CCNE والدين هستند. شاخص‌هاي برازش مدل نيز نشان داد كه مدل مذكور برازش مناسبي دارد. با توجه به نتايج پژوهش حاضر مي‌توان نتيجه گرفت كه ويژگي‌هاي سرشت و منش والدين داراي فرزند اتيسم مي‌تواند تبيين‌كننده اجتماعي سازي هيجاني و همچنين تنظيم هيجاني آن‌ها باشد.