ارائه مدل تعالي نگهداري و تعميرات براي سازمانهاي ايراني(مديريت سيستم و بهره وري17)

چكيده :

نگهداري و تعميرات نقش مهمي را در حفظ قابليت اطمينان، در دسترس بودن، كيفيت توليد، كاهش ريسك، افزايش بازدهي و امنيت تجهيزات ايفا مينمايد. به دليل نقش و تأثير فرآيندها و بخشهاي مختلف در نگهداري و تعميرات ممكن است سازمانها نتوانند كلية عوامل تأثيرگذار در اين بخش را به صورت نظاممند شناسايي و براي رشد متوازن آنها برنامهريزي و سپس اقدام نمايند. بنابراين لازم است در اين زمينه چهارچوبي براي ارزيابي و شناسايي نقاط قوت و زمينههاي قابل بهبود سازمان به كار گرفته شود. بدين منظور هدف اصلي پژوهش حاضر ارائة مدل تعالي نگهداري و تعميرات براي سازمانهاي ايراني در نظر گرفته شده است. در پژوهش حاضر با در نظر گرفتن ساختار سازمانهاي ايراني، مدل تعالي سازماني در ايران، الگوهاي تعالي نگهداري و تعميرات شناخته شده در دنيا و همچنين منطق ارزيابي رادار كه در مدل تعالي سازماني استفاده ميشود، مدل تعالي نگهداري و تعميرات براي سازمانهاي ايراني ارائه گرديده است. در اين مدل ابتدا با الگو گرفتن از مدلهاي تعالي نگهداري و تعميرات مطرح جهان، توجه به شرايط حاكم بر سازمانهاي ايراني و استفاده از نظرات كارشناسان و صاحبنظران صنايع مختلف، معيارهاي تعالي نگهداري و تعميرات تعيين گرديد. سپس با الگويابي از مدل تعالي سازماني، معيارهاي مزبور در دو بخش توانمندسازها و نتايج با ادبيات مدل تعالي سازماني نگارش شد. در ادامه سه شركت "فولاد مباركه"، "صنايع شيميايي اصفهان" و همچنين "پارس خودرو" با معيارهاي تعيين شده مورد ارزيابي قرار گرفتند. در نهايت نتايج حاصل از اين ارزيابي تحليل شد تا بدين وسيله اصلاحات لازم در معيارهاي مدل انجام پذيرد. با توجه به اين نكته كه عواملي همچون ميزان گسستگي يا پيوستگي، بزرگي يا كوچكي و همچنين دولتي يا غيردولتي بودن صنعت از جمله عوامل تأثيرگذار بر نحوة مديريت نگهداري و تعميرات ميباشند، اين سه شركت به منظور بررسي روايي مدل پيشنهادي پژوهش انتخاب گرديدند. در واقع "مجتمع فولاد مباركه" از صنايع بسيار بزرگ و تقريباً پيوسته و غيردولتي، "پارس خودرو" از صنايع نسبتاً بزرگ، گسسته و غيردولتي و "صنايع شيميايي اصفهان" نيز از صنايع كوچك و پيوسته و دولتي ميباشند. نتيجة عمدة اين پژوهش ترسيم نقشة تعالي نگهداري و تعميرات در قالب نقاط قوت و زمينههاي قابل بهبود به تفكيك زير معيارهاي مدل و ايجاد ساز و كاري مناسب جهت حركت سازمان به سمت تعالي ميباشد. واژگان كليدي: مدل تعالي، تعالي سازماني، منطق ارزيابي رادار، جايزة كيفيت، نگهداري و تعميرات، ارزيابي، بلوغ